Ενημερωθείτε άμεσα για όλα τα γεγονότα και κάντε αποδοχή στις ειδοποιήσεις για να λαμβάνετε πρώτοι τα νέα μας!
Είμαστε πλέον μία ενιαία δύναμη ενημέρωσης.
Έρχεται το Φθινόπωρο το νέο WebTV & WebRadio του New Polis Group – μείνετε συντονισμένοι!
«Ήταν απολύτως απεχθές» λέει ο Des Lee, με φωνή που τρέμει από συγκίνηση, «να σκεφτείς ότι αυτοί οι άνθρωποι που υποτίθεται ότι μας προστάτευαν είχαν σχεδιάσει τη δολοφονία μας…». Στο βιβλίο του με τίτλο «My Saxophone Saved My Life» (Το σαξόφωνό μου μού έσωσε τη ζωή), περιγράφει τα γεγονότα που συνέβησαν πριν από μισό αιώνα, όταν το αγαπημένο του ποπ συγκρότημα, το Miami Showband, έπεσε σε ενέδρα από παραστρατιωτικούς που είχαν στήσει «ψεύτικο στρατιωτικό μπλόκο», με αποτέλεσμα να δολοφονηθούν οι μισοί από τους συμπαίκτες του, ενώ ο ίδιος παρέμεινε ακίνητος, προσποιούμενος τον νεκρό.
Αν και η επίθεση έχει περίεργα μικρή απήχηση στη Βρετανία, η σφαγή των Miami Showband το 1975 είναι βαθιά χαραγμένη στην ιρλανδική πολιτιστική μνήμη. Ακόμη και στο πλαίσιο των Ταραχών στη χώρα, των οποίων οι ζοφερές στατιστικές – περισσότεροι από 3.600 νεκροί, περισσότεροι από 47.500 τραυματίες – έκαναν τη σφαγή σχεδόν φυσιολογική, η δολοφονία τριών μελών των Miami Showband άφησε την Ιρλανδία σε κατάσταση σοκ.
Photo: Netflix
Η εποχή των showbands στην Ιρλανδία
Πενήντα χρόνια μετά τη φρικαλεότητα, ο 79χρονος Lee αφηγείται στον Simon Price του Guardian μια περίπλοκη ιστορία που έχει τις ρίζες της στο μοναδικό ιρλανδικό φαινόμενο των showbands.
Στην ακμή τους, από τη δεκαετία του 1950 έως τη δεκαετία του 1970, οι showbands – ομάδες ντυμένες με κοστούμια, πιο κοντά στο καμπαρέ παρά στο ροκ εν ρολ, που ερμήνευαν σύγχρονες επιτυχίες με καλοδουλεμένες χορογραφίες, μέχρι και το τελευταίο συγχρονισμένο λάκτισμα – ικανοποιούσαν την ανάγκη για γκλάμουρ και απόδραση από την πραγματικότητα, σε μια εποχή που οι ξένες σταρ σπάνια επισκέπτονταν την Ιρλανδία.
Οι showbands, που συνήθως ανέβαιναν στη σκηνή γύρω στα μεσάνυχτα, δημιουργούσαν μια συνθήκη διασκέδασης, στην οποία οι νέοι από τις καθολικές και προτεσταντικές κοινότητες μπορούσαν να ξεχάσουν τα προβλήματά τους (και τις Ταραχές) και να χαλαρώσουν.
«Όσον αφορά εμάς» θυμάται ο Lee, «ένας πελάτης ήταν πελάτης, ανεξάρτητα από τη θρησκεία, το δόγμα ή το χρώμα του. Αναμειγνύονταν μεταξύ τους και το είχαμε δει να συμβαίνει, ένας προτεστάντης να γνωρίσει μια καθολική για παράδειγμα και να παντρευτούν. Ήταν απίστευτο».
«Ένας περίεργος τύπος»
Γεννημένος ως John Desmond McAlea στις 29 Ιουλίου 1946, ο Lee μεγάλωσε στο καθολικό προάστιο Andersonstown, στο Δυτικό Μπέλφαστ, σε μια σχετικά άνετη οικογένεια της εργατικής τάξης. Συμπλήρωνε το χαρτζιλίκι του με τολμηρούς τρόπους.
Στις 12 Ιουλίου, γνωστή ως Η Δωδέκατη ή Orangemen’s Day, για παράδειγμα, η προτεσταντική κοινότητα διοργάνωνε συγκεντρώσεις στις οποίες άνθρωποι όπως ο αιδεσιμότατος Ian Paisley καταδίκαζαν με σφοδρότητα τους Ρεπουμπλικάνους και τους Καθολικούς. Ο Lee ανακατευόταν με το πλήθος, μαζεύοντας πεταμένα γυάλινα μπουκάλια ώστε να τα πουλήσει για λίγες πένες.
Ο Lee βρήκε δουλειά σε έναν προμηθευτή υδραυλικών ειδών, αλλά σύντομα τον κέρδισε το ροκ εν ρολ και παραιτήθηκε για να ακολουθήσει τα βήματα του πατέρα του, μουσικού σε νυχτερινό κέντρο διασκέδασης. Έκανε την πρακτική του στην ακμάζουσα σκηνή του Μπέλφαστ, με επίκεντρο το κατάστημα μουσικών οργάνων Cymbals, όπου συνάντησε τον έφηβο Van Morrison.
«Ένας περίεργος τύπος», λέει ο Lee, «αλλά με εξαιρετικό ταλέντο» και τα μελλοντικά μέλη των Thin Lizzy.
«Τα κορίτσια ούρλιαζαν», λέει. «Είχαμε 2.500 άτομα μέσα που μας παρακολουθούσαν και 2.500 έξω που προσπαθούσαν να μπουν. Δεν μπορούσα να πάω στο μαγαζί χωρίς να μου ζητήσουν δέκα φορές αυτόγραφο»
«Διασημότητα με Δ κεφαλαίο»
Το 1967, το κορυφαίο συγκρότημα του κυκλώματος, οι Miami Showband, προσέλκυσε τον Lee στο σαξόφωνο, μαζί με έναν όμορφο, χαρισματικό τραγουδιστή-πιανίστα που ονομαζόταν Fran O’Toole. Με επικεφαλής τον Dickie Rock, ο οποίος είχε εκπροσωπήσει την Ιρλανδία στην Eurovision, οι Miami ήταν σε τρελή φόρμα.
O Des Lee τους αποκαλεί «τους Ιρλανδούς Beatles» με ένα χαμόγελο αλλά καμία υπερβολή: κατέκτησαν την κορυφή του ιρλανδικού chart των singles επτά φορές. «Όταν μου πρότειναν να ενταχθώ», λέει ο Lee, σκέφτηκα: «Θεέ μου, όλα τα δώρα μου έρχονται μαζί». Το δέχτηκα αμέσως».
«Τα κορίτσια ούρλιαζαν», λέει. «Είχαμε 2.500 άτομα μέσα που μας παρακολουθούσαν και 2.500 έξω που προσπαθούσαν να μπουν. Δεν μπορούσα να πάω στο μαγαζί χωρίς να μου ζητήσουν δέκα φορές αυτόγραφο. Ήταν διασημότητα με κεφαλαίο Δ».
Πειθαρχεία και λαμπερά πέτα
Ο Lee ανέπτυξε μια στενή φιλία και συνεργασία στη σύνθεση τραγουδιών με τον O’Toole, ο οποίος αργότερα αντικατέστησε τον Rock ως frontman. Ο Lee έγινε ο ηγέτης της μπάντας. Οι ευθύνες του περιλάμβαναν το ρεπερτόριο και τα οικονομικά, καθώς και το να διασφαλίζει ότι όλοι φαίνονταν άψογοι (βίντεο της δεκαετίας του ’70 τους δείχνει με αστραφτερά λευκά κοστούμια με λαμπερά πέτα).
Επίσης, επέβαλε πειθαρχία. «Η δουλειά μου ήταν να διασφαλίζω ότι όλοι ήταν πεντακάθαροι», λέει. «Δεν επιτρεπόταν να πίνουμε πριν από μια συναυλία. Δεν ήμασταν άγιοι ή άγγελοι, μην γελιέστε. Τι γινόταν μετά, πίσω από κλειστές πόρτες, κανείς δεν ξέρει. Αλλά έπρεπε να δίνουμε μια επαγγελματική παράσταση».
«Κατεβήκαμε από τη σκηνή και κάναμε τα συνηθισμένα: υπογράψαμε αυτόγραφα, κουβεντιάσαμε με τους θαυμαστές, μετά ήπιαμε ένα τσάι και φάγαμε ένα σάντουιτς και ετοιμαστήκαμε να επιστρέψουμε στο Δουβλίνο»
Ήταν μια κανονική βραδιά
Οι Miami Showband μπήκαν στο καλοκαίρι του 1975 με αισιόδοξη διάθεση. Η μπάντα είχε σημειώσει μεγάλες επιτυχίες με το κλασικό τραγούδι κάντρι του Charlie Rich, There Won’t Be Anymore, και το bubblegum-glam διαμάντι της Bonnie St Claire, Clap Your Hands and Stamp Your Feet.
Ο O’Toole προετοιμαζόταν για μια σόλο καριέρα και είχε κλείσει να παίξει στο Λας Βέγκας για να λανσάρει το single του Love Is, που είχε γράψει ο Lee, με σκοπό να τον τοποθετήσει ως τον επόμενο David Cassidy.
Αλλά η συναυλία δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ. Την Τετάρτη 30 Ιουλίου 1975, οι Miami έπαιξαν στο Castle Ballroom στο Banbridge, County Down, περίπου 10 μίλια βόρεια των συνόρων. «Ήταν μια κανονική βραδιά, χωρίς τίποτα το ασυνήθιστο. Κατεβήκαμε από τη σκηνή και κάναμε τα συνηθισμένα: υπογράψαμε αυτόγραφα, κουβεντιάσαμε με τους θαυμαστές, μετά ήπιαμε ένα τσάι και φάγαμε ένα σάντουιτς και ετοιμαστήκαμε να επιστρέψουμε στο Δουβλίνο».
Μια γουλιά μπράντι
Ο road manager Brian Maguire προχώρησε μπροστά με το φορτηγό που μετέφερε τον εξοπλισμό. Ο ντράμερ Ray Millar οδήγησε ξεχωριστά για να επισκεφτεί την οικογένειά του στο Antrim. Τα υπόλοιπα μέλη του συγκροτήματος – O’Toole, Lee, Brian McCoy, ο μπασίστας Stephen Travers και ο κιθαρίστας Tony Geraghty – επιβιβάστηκαν στο μίνι λεωφορείο Volkswagen και κατευθύνθηκαν νότια.
Οκτώ μίλια μετά την έναρξη του ταξιδιού, στις 2:30 π.μ. της Πέμπτης 31 Ιουλίου, τους σταμάτησε το κόκκινο φως ενός στρατιωτικού ελέγχου, κάτι συνηθισμένο στο Βορρά. «Σου έκαναν πάντα τις ίδιες ερωτήσεις: “Πού πηγαίνεις, από πού έρχεσαι;”», λέει ο Lee. «Εάν στο φορτηγάκι είχαμε ένα μπουκάλι μπράντι ή ουίσκι, περιστασιακά προσφέραμε μια γουλιά στον στρατιώτη που μας σταματούσε».
Η πρόθεσή τους ήταν να τοποθετήσουν μια βόμβα σε χαρτοφύλακα κάτω από το κάθισμα του οδηγού, προγραμματισμένη να εκραγεί λίγο πιο κάτω στο δρόμο
Πενήντα χρόνια μετά τη φρικαλεότητα, ο 79χρονος Lee αφηγείται στον Simon Price του Guardian μια περίπλοκη ιστορία που έχει τις ρίζες της στο μοναδικό ιρλανδικό φαινόμενο των showbands.
Κάποιος με αγγλική προφορά
Τους ζήτησαν να βγουν από το φορτηγάκι – και πάλι, κάτι όχι εντελώς ασυνήθιστο – και τους έβαλαν να παραταχθούν μπροστά στο χαντάκι του δρόμου. Στην αρχή, οι στρατιώτες κουβέντιαζαν χαλαρά, αλλά η συμπεριφορά τους άλλαξε όταν κάποιος με αγγλική προφορά τους ένωσε και άρχισε να δίνει διαταγές.
Ο McCoy βρήκε αυτό το γεγονός καθησυχαστικό και είπε στον Travers ότι είχαν να κάνουν με τον βρετανικό στρατό και όχι με τη στρατιωτική μονάδα Ulster Defence Regiment (UDR)*.
(*Η στρατιωτική μονάδα Ulster Defense Regiment ήταν ένα σύνταγμα πεζικού του βρετανικού στρατού που ιδρύθηκε το 1970, με μια σχετικά σύντομη ύπαρξη που έληξε το 1992).
Πριν από την έρευνα, ο Lee ζήτησε άδεια να φέρει το σαξόφωνό του για να δείξει ότι δεν ήταν όπλο και το άφησε στο δρόμο λίγα μέτρα μακριά. Ξαφνικά, μια ισχυρή έκρηξη έσκισε το φορτηγάκι, πετώντας και τους πέντε μουσικούς πέρα από το χαντάκι, μέσα στους θάμνους.
Οι στρατιώτες δεν ήταν στρατιώτες – τουλάχιστον, όχι εν υπηρεσία. Η ψεύτικη στρατιωτική περίπολος αποτελούταν από μέλη της παραστρατιωτικής Οργάνωσης Εθελοντών του Όλστερ (UVF)*, αν και τουλάχιστον τέσσερις από αυτούς υπηρετούσαν επίσης στην UDR (σύνταγμα πεζικού του Βρετανικού Στρατού).
(*Η Εθελοντική Δύναμη του Όλστερ είναι μια πιστή στο Όλστερ παραστρατιωτική ομάδα στη Βόρεια Ιρλανδία. Ιδρύθηκε στα τέλη του 1965 ή στις αρχές του 1966 και η ονομασία της προέρχεται από τους Εθελοντές του Όλστερ, των αρχών του 20ου αιώνα. Πρώτος ηγέτης της UVF ήταν ο Γκάστι Σπενς, ένας πρώην Βρετανός στρατιώτης).
Προσποιήθηκαν τους νεκρούς
Η πρόθεσή τους ήταν να τοποθετήσουν μια βόμβα σε χαρτοφύλακα κάτω από το κάθισμα του οδηγού, προγραμματισμένη να εκραγεί λίγο πιο κάτω στο δρόμο. Ο χρονοδιακόπτης δυσλειτούργησε, σκοτώνοντας ακαριαία δύο μέλη της Mid-Ulster Brigade της UVF, τον Harris Boyle και τον Wesley Somerville.
Μέσα στο χάος, δόθηκε η διαταγή να πυροβολήσουν τους μουσικούς που προσπαθούσαν να διαφύγουν, προκειμένου να εξαλειφθούν οι μάρτυρες. Ο Lee παρέμεινε ακίνητος με το πρόσωπό του στο γρασίδι, επιβραδύνοντας την αναπνοή του και προσποιούμενος τον νεκρό – ένα τέχνασμα που είχε μάθει βλέποντας ταινίες για τον πόλεμο του Βιετνάμ – καθώς άκουγε τους φίλους του να δολοφονούνται γύρω του.
Πρώτος πέθανε ο McCoy, 32 ετών, που πυροβολήθηκε στην πλάτη με ένα πιστόλι Luger. Ο Travers, 24 ετών, χτυπήθηκε από μια σφαίρα ντουμντούμ και τραυματίστηκε σοβαρά. Καθώς ο 24χρονος Geraghty και ο 28χρονος O’Toole προσπάθησαν να τον σύρουν σε ασφαλές μέρος, πιάστηκαν από τους ένοπλους, ικέτεψαν για τη ζωή τους και στη συνέχεια εκτελέστηκαν με υποπολυβόλα Sterling.
Ο O’Toole πυροβολήθηκε 22 φορές, το μακρυμάλλικο κεφάλι του ήταν τόσο παραμορφωμένο που ένας γιατρός ρώτησε αργότερα τον Lee αν υπήρχε κορίτσι στη μπάντα.
Ο Travers ξάπλωσε δίπλα στο πτώμα του McCoy και, όπως και ο Lee, προσποιήθηκε τον νεκρό. Μόλις οι επιτιθέμενοι έφυγαν από το σημείο, ο Lee πήγε προσεκτικά να φέρει βοήθεια. «Ο κεντρικός δρόμος ήταν η πιο φρικτή σκηνή που έχω δει στη ζωή μου», θυμάται. «Υπήρχαν κομμάτια πτωμάτων παντού. Ήταν φρικτό».
Η πανθρησκευτική αδελφοποίηση
Το πρώτο όχημα που πέρασε, ένα φορτηγό, αρνήθηκε να πάρει τον Lee. Τελικά, ένα νεαρό ζευγάρι συμφώνησε να τον οδηγήσει στο κοντινό Newry, όπου ειδοποίησε την αστυνομία. «Το χέρι μου ήταν στο χερούλι της πόρτας για κάθε ενδεχόμενο, έτοιμο να πηδήξω έξω, γιατί δεν εμπιστευόμουν κανέναν εκείνη τη στιγμή».
Οι δολοφονίες συγκλόνισαν την Ιρλανδία και χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στους δρόμους για τις κηδείες των δολοφονημένων μουσικών. Οι Miami Showband αντιπροσώπευαν την ελπίδα. Όχι μόνο οι παραστάσεις τους ένωναν τις κοινότητες, αλλά και τα μέλη τους ήταν μικτά: ο McCoy και ο Millar ήταν προτεστάντες, ενώ οι υπόλοιποι ήταν καθολικοί.
Είναι τραγικό να υποθέσουμε ότι έγιναν στόχος επειδή κάποιος, κάπου, δυσανασχετούσε με αυτή την πανθρησκευτική αδελφοποίηση;
Ο Lee δεν πιστεύει ότι αυτό ήταν το κίνητρο. «Ήμασταν το νούμερο ένα συγκρότημα και αυτή η συμμορία ήθελε τη μέγιστη δημοσιότητα. Αν η βόμβα είχε εκραγεί όπως είχαν σχεδιάσει, οι Miami Showband θα είχαν κατηγορηθεί ότι μετέφεραν όπλα για τον IRA».
Πράγματι, μέσα σε 12 ώρες, η UVF κατηγόρησε το συγκρότημα ότι ήταν έμποροι βομβών, περιγράφοντας τη δολοφονία τους ως «δικαιολογημένη ανθρωποκτονία».
Ο Lee συμφώνησε να καταθέσει στη δίκη στο Μπέλφαστ με την προϋπόθεση ότι θα μεταφερόταν με ελικόπτερο από και προς τα ιρλανδικά σύνορα, με 24ωρη προστασία. Η ζωή του απειλήθηκε από συγγενείς των κατηγορουμένων. Ο ίδιος λέει ότι από τότε ζει με το φόβο.
Ο υποδεκανέας Thomas Crozier και ο λοχίας James McDowell, και οι δύο από την UDR, καταδικάστηκαν σε ισόβια κάθειρξη στη φυλακή Maze, όπως και ο John Somerville, αδελφός του νεκρού Wesley και πρώην στρατιώτης. (Απελευθερώθηκαν στο πλαίσιο της Συμφωνίας της Μεγάλης Παρασκευής.)
Όλα έδειχναν την εξής σύμπραξη: μυστική συνεργασία μεταξύ παραστρατιωτικών οργανώσεων και οργάνων του βρετανικού κράτους.
Τον Δεκέμβριο του 2017, δημοσιεύτηκαν 80 έγγραφα, μεταξύ των οποίων μια επιστολή του 1987 από την UVF προς τον τότε πρωθυπουργό Charles Haughey, η οποία παραδεχόταν ανοιχτά τη συμπαιγνία με την MI5 στην επίθεση
Επικοινωνήστε μαζί μας στο info@polismedia.gr και γίνετε μέρος της δυναμικής ενημέρωσης του Polismedia!
The post Η σφαγή των Miami Showband – Τι οδήγησε στη δολοφονία των «Ιρλανδών Beatles»; appeared first on Polis Media.
